Dân Mỹ vẫn khó làm chủ một căn nhà

Giá ở giữa của một căn nhà hiện hữu được bán trong Tháng Năm tiếp tục tăng. Bài toán đằng sau giá nhà cho thấy người Mỹ trung bình lúc này khó trở thành một chủ nhà. Nó cũng giải thích tại sao tỉ lệ sở hữu nhà trên toàn quốc vẫn mắc kẹt gần mức thấp trong lịch sử.

Theo phúc trình của Hiệp Hội Địa Ốc Toàn Quốc (NAR), giá ở giữa của một căn nhà hiện hữu là $252,800, tăng 5.8% so với giá ở giữa được phúc trình vào Tháng Năm, 2016. Vấn đề then chốt ở đây là sự tính toán được thực hiện bằng cách sử dụng một con số ở giữa. Điều đó có nghĩa một nửa số nhà được bán trong Tháng Năm có giá cao hơn, và một nửa được bán với giá thấp hơn.

nha-my

Giá nhà ở Mỹ ngày càng tăng cao

Việc sử dụng một giá ở giữa giúp chúng ta dễ nhìn vào mức giá trên thị trường, không phải chỉ nhìn vào giá cả – và đó là điểm then chốt. Nếu có nhiều nhà đắt tiền được bán ra, điều đó sẽ làm cho giá ở giữa cao hơn, và đây là trường hợp đang diễn ra.

Theo NAR, những vụ mua bán các căn nhà hiện hữu với giá dưới $100,000 đã sụt giảm 7% một năm, và những vụ mua bán các căn nhà với giá từ $100,000 đến $250,000 chỉ tăng 2%. Mặt khác, những vụ mua bán các căn nhà có giá trên $500,000 đã tăng vọt hơn 20% và những vụ mua bán các căn nhà bạc triệu đã tăng gần 30%.

Vấn đề là có sự cách biệt về giàu nghèo và số cung eo hẹp.

Hiện đang có tình trạng thiếu hụt nhà tại khắp nơi và một cuộc khủng hoảng nhà tại một vài thị trường, theo ông Lawrence Yun, kinh tế gia trưởng của NAR.

Số nhà giá hạ được rao bán hiện rất thấp, và số nhà đắt tiền được rao bán nhiều hơn rất nhiều. Giới xây dựng nhà có thể rêu rao rằng càng ngày họ càng nhắm tới loại người mua nhà lần đầu đó, nhưng mức giá của họ, ngay cả đối với những căn nhà ở mức khởi đầu, phần lớn vẫn cao hơn $200,000.

Những nhà đầu tư, những người thường có lợi thế khi đề nghị mua hoàn toàn bằng tiền mặt, đã mua và tiếp tục mua những căn nhà bị túng quẫn và được định giá thấp, lợi dụng nhu cầu cao về loại nhà biệt lập được sử dụng để cho thuê. Những người mua nhà lần đầu trông cậy vào việc vay tiền thế chấp khó cạnh tranh với những nhà đầu tư này.

Vì giá nhà tăng, những người thuê nhà khó khăn hơn trong việc chuyển đổi sang việc làm chủ một căn nhà, theo ông Yun. “Chính yếu, chúng ta hiện giờ bị mắc kẹt ở một mức thấp trong tỉ lệ sở hữu nhà từ 50 năm nay.”

Điều này đang diễn ra vào một lúc mà trị giá nhà thuộc về chủ nhà (equity) nói chung đã tăng hơn gấp đôi, từ khoảng $6,000 tỷ lên tới hơn $13,000 tỷ trong năm năm qua.

Tuy nhiên, những người thuê nhà không tham dự vào sự giàu có này, do đó có một sự ngăn cách ngày càng lớn giữa những người làm chủ một căn nhà nhà và những người không làm chủ, theo ông Yun.

Không có gì quá đáng khi nói rằng tình trạng mua bán nhà hiện nay trong nhiều thị trường rất tồi tệ, với người bán hoàn toàn nắm quyền kiểm soát và người mua bắt buộc phải bằng lòng với sự cạnh tranh gay gắt và áp lực nặng nề để chấp nhận cuộc thương lượng, theo bà Svenja Gudell, kinh tế gia trưởng tại công ty địa ốc Zillow.

(NV)