Ở Việt Nam, có nhiều cây cổ thụ trăm tuổi là nhân chứng cho bao biến cố lịch sử, đời sống dân làng, trở thành báu vật của làng quê. Dù những cây cổ thụ này được trả giá tiền tỷ nhưng dân làng quyết không bán.
Báu vật thế ‘mâm xôi con gà’ ở Nam Định
Cây duối cổ này vốn được coi là “kỳ mộc” thân thương, niềm tự hào của người dân thôn Bái Dương, xã Nam Dương (huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định).
Theo các bậc cao niên trong thôn, cây duối cổ đã trên dưới 500 năm tuổi. Người xưa tạo tác dáng thế cây duối thành hình “mâm xôi con gà” với ngụ ý coi đây là một “cây thờ”, một vật tế dâng kính thần linh, mong cầu cuộc sống no đủ, sung túc cho làng.Trải qua thăng trầm, cây duối như chứng nhân gắn bó với bao thế hệ người làng.
“Kỳ mộc” 500 năm tuổi ở Nam Định
Được biết, vẻ đẹp của cây duối cổ lan xa, có nhiều đại gia tìm về vùng đất Nam Dương hỏi mua cây duối đẹp này. Có người trả giá tới 1,5 tỷ đồng, nhưng người dân trong thôn không mảy may động lòng.
‘Báu vật’ ngàn tuổi trả chục tỷ không bán
Trong khuôn viên của đình thôn Hoành (xã Đồng Tâm, Mỹ Đức, Hà Nội) hiện có 4 cây lộc vừng cổ thụ, có tuổi đời hơn 700 năm. Được biết, đình làng từng bị phá bỏ nhưng 4 cây lộc vừng thì vẫn được giữ lại từ trước đó.
Dù cây đã hơn 700 năm tuổi nhưng tán lá vẫn rất xanh tốt. Thân cây không có dấu hiệu của mối mọt hay xuống cấp. Bốn cây lộc vừng này từng được trả giá hàng chục tỷ đồng nhưng người dân không ai đồng ý bán. “Đây là cây báu vật của người dân Đồng Tâm chúng tôi. Có trả nghìn tỷ chúng tôi cũng không bán. Với người dân Đồng Tâm, 4 cây lộc vừng này là vô giá”, ông Nguyễn Văn Lan – Trưởng ban di tích thôn Hoành – cho biết.
4 cây lộc vừng như linh hồn của làng. Trải qua hàng nghìn năm phong ba bão táp, cây vẫn đứng sát nhau tỏa bóng mát xanh tươi. Mỗi trưa hè nóng bức, người dân thôn Hoành lại kéo nhau ra nằm nghỉ dưới gốc cây.
Rừng lộc vừng trăm tuổi xứ Huế
Làng Siêu Quần (xã Phong Bình, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế) đã lập hẳn một hương ước để bảo vệ khu rừng lộc vừng có tuổi đời trên 300 năm tuổi và được mệnh danh là “lá phổi xanh của làng”.
Từ hồi khai canh, lập đất, các bậc cao niên của làng đã trồng cây lộc vừng tổ trên đất chùa trong thôn và khi đắp đê ngăn mặn. Thấy cây này có những đặc tính hợp với đất ở vùng này, họ đã quyết định chọn cây lộc vừng trồng đại trà trên những con đê nhằm giữ đất, chắn sóng.
Làng Siêu Quần có 320 ha rừng thì cây lộc vừng chiếm đến 70% diện tích. Quanh làng có hàng nghìn cây lộc vừng cổ thụ, trải dài gần 3km, tạo thành một vành đai vững chắc chắn bão cho người dân trong thôn.
Cây sanh ngàn tuổi ở Nghệ An
Cây sanh ở bản Kẻ Mui (xã Giai Xuân, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An) mới được công nhận là cây di sản Việt Nam. Đây là cây thứ 3 ở Nghệ An được công nhận là cây di sản sau cây lộc vừng ở đảo Ngư và cây sa mu ở vườn quốc gia Pù Mát (huyện Con Cuông).
Cây sanh này được công nhận là cây di sản Việt Nam
Cây sanh này có tuổi đời đến nghìn năm, được đánh giá là cây tự nhiên đẹp nhất Việt Nam. Cây cao 27m, tán rộng khoảng 35m. Gốc cây ôm lấy một tảng đá lớn rộng khoảng 5m, dài hơn7 m. Phía trên là khối đá nhỏ hơn có đường kính hơn 2m, cao khoảng 3m. Cả hai khối đá này được rễ cây sanh bao bọc xung quanh trông như hình một “mâm xôi, con gà”, thân cây thì được ví như “phượng múa rồng bay”.
Cây được một thương lái vô tình phát hiện cách đây hơn chục năm. Sau đó, nhiều người săn cây cảnh đã tìm đến để mua với giá hàng tỷ đồng nhưng người dân ở đây không bán. Thậm chí, có người còn muốn mua cả mảnh đất để sở hữu cây sanh, nhưng chủ nhân cũng không chịu mà xem đó là báu vật của làng.
“Báu vật” cổ thụ ở Quảng Ngãi
Ở thôn A Mé (xã Ba Ngạc, huyện Ba Tơ) có hai cây sao xanh tuổi đời hàng trăm năm, đường kính từ 1,5 – 2m, với 5, 6 người ôm, lá rất xanh tốt. Thời gian qua, bọn lâm tặc liên tục đến gạ gẫm dân làng để mua nhưng dân làng không bán với bất kỳ giá nào, vì đó là biểu tượng hiên ngang của người Hrê ở đây.
Còn ở thôn Trà Ót (xã Trà Tân, huyện Trà Bồng) có cây chò cổ thụ được người dân luôn nỗ lực bảo vệ. Từ hồi kháng chiến chống Pháp, rồi chống Mỹ, cây chò này là ngã ba giao lưu buôn bán, là điểm dừng chân của thương lái người Kinh và bà con đồng bào dân tộc thiểu số ở Trà Bồng; đồng thời cũng là điểm dừng chân của bộ đội. Sau giải phóng, nhiều gia đình ngoài Bắc khi đến Trà Tân tìm mộ liệt sĩ đã lấy mốc là cây chò để đi về các hướng tìm mộ.
Cây dã hương 600 tuổi ở Nam Định
Cây dã hương 600 tuổi ở thôn Dương Phạm (huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định), là một trong số 2 “cụ” cây dã hương nằm trong sách đỏ của thế giới còn tồn tại đến nay (cùng với cây dã hương 700 tuổi ở huyện Tân Yên, Bắc Giang).
Cây dã hương ở thôn Dương Phạm thu hút sự chú ý không chỉ của giới khoa học mà xung quanh “đại lão mộc tinh” này còn lưu truyền nhiều câu chuyện ly kỳ, khó lý giải.
Cây dã hương cổ thụ có tên trong Sách đỏ thế giới ở thôn Dương Phạm
Theo Nông nghiệp Việt Nam, cây cổ thụ này giống như Thành hoàng làng vậy. Thời chiến, cả khu di tích miếu Vua Bà và cây dã hương như một pháo đài để bộ đội ta chống giặc. Đến thời bình, dân trong thôn có công to việc nhỏ đều đến gốc cây. Từ chuyện đặt móng xây nhà, đưa con đi thi đại học, đám cưới đám hỏi… đều nhờ cây phán hộ. Người dân thôn Dương Phạm xem cây dã hương như là một “báu vật” của làng, họ ngày đêm ra sức bảo vệ và gìn giữ.
Tháng 8/2012, những người thuộc Tổ chức Guiness Việt Nam về chơi đã đo đường kính lớn nhất của cây là 16 mét. Kích thước tuy nhỏ hơn cây dã hương ở Bắc Giang, song cây dã hương thôn Dương Phạm có dáng vẻ uy nghi, kỳ thú rất đẹp mắt.
TGTD Tổng hợp
